Xocalı soyqırımı şahidlərindən
biri də Əliyev Firudin İsa oğludur. Firudin Əliyev 1958-ci yanvarın 6-da
Xocalıda anadan olub. Xocalıda böyüyüb boya-başa çatan Firudin hərbi xidmətini
1976-cı ildə Belarusda çəkib. Əsgərlikdən qayıtdıqdan sonra müxtəlif işlərdə
çalışıb. Axırıncı iş yerləri Xankəndində və Xocalıda avtobazada elektrik-qaz
qaynaqçısı olub. 1988-ci ildən cərəyan edən ermənilərin seperatçı əməlləri,
“miyatsin” çağırışları get-gedə artdığı zamanda Firudin Əliyev bir vətəndaş
kimi düşmənlərlə mübarizəyə başlayıb. O, 1988-ci ilin sentyabrın 18-də ermənilər
Xocalıya kütləvi hücum edən zaman mərd Xocalı camaatı ilə birlikdə düşmənin
qarşısına çıxıb. Firudin Əliyev həmin hadisələri belə xatırlayır:Erməni quldurları öz
havadarlarına arxalanaraq Xocalıya hücumlar təşkil edirdilər. Hiss olunurdu ki, onların arasında narkomanlar da var idi. Bizim əlimizdə olan ov silahlarını yığmışdılar. Lakin,
bəzilərimiz tüfənglərimizi rezin kamerə bağlayıb arxın içində gizlətmişdik. Həmin
silahların bizə böyük köməkliyi oldu. Xocalıya hücum edən ermənilərin 40-nı
Xocalı igidləri məhv etdi. Dayım oğlu Yavər həmin münaqişədə igidlik göstərərək
tüfəngi ilə iki erməni quldurunu cəhənnəmə göndərdi. Münaqişə zamanı mən yaralandım.
Ermənilərin atdığı daşlar çənəmi qırmışdı. Səkkiz nəfər yaralını gecə Ağdamın xəstəxanasına
apardılar. Əsgəran qalasının bəri üzündə ermənilər yolu bağlamışdı. Bədxah
qonşular öz murdar xislətlərini hər yerdə biruzə verirdilər.
Xocalı Özünümüdafiə Batalyonunun üzvü olan Firudin Əliyev
doğma Xocalını düşməndən qorumaq üçün silaha sarılır. Düşmənin Xocalını raket
atəşi altında saxladığı yerlərdən biri Bozdağ idi ki, onların buradakı
mövqeyini zərərsizləşdirmək böyük əhəmiyyət
daşıyırdı. Firudun Əliyev 16 noyabr 1991-ci ildə “Bozdağ” əməliyyatında iştirak
edib. Döyüş zamanı sol qılçasından güllə yarası alıb. 1992-ci il fevralın 19-da
axşam saat 5-ə 5 dəqiqə qalmış Firudin Əliyev döyüş əməliyyatında yenidən
yaralanıb. Sağ döş nahiyəsindən girən güllə onun sağ qabırğasını dəlib
çıxmışdır. O, soyqırım axşamına kimi ev şəraitində müalicə alıb. Xocalı soyqırımı
axşamı ağır yaralı olan döyüşçümüzü xərəkdə şəhərdən çıxardırlar. Firudin
Əliyev soyqırım axşamı gördüklərini, ölümlü-itimli, əzab-əziyyətli yollarla
düşmənlərin əhatəsindən necə çıxması haqqında danışdı:
- Həmin axşamın dəhşətini sözlə ifadə etmək mümkün
deyil. Hava limanının yuxarısında fin evlər tikilmişdi. Əvvəlcə həmin evləri
yandırmağa başladılar. Xocalıya çoxlu sayda texnikalar yeritmişdilər. Həmin
texnikaların səsləri indi qulaqlarımdadır. Xocalıya heç bir yerdən kömək
olmadı. Ermənilər 366-cı motoatıcı alayın ağır texnikaları ilə Xocalıya daxil
oldular. Texnikalar işlərini gördükdən sonra erməni quldurları şəhəri yandırmağa
və qarətə başladılar. Son anadək beşmərtəbəli binada və digər yerlərdə
atışmalar oldu. Xocalını şəhərini Özünümüdafiə Batalyonun üzvləri, Milli Qəhrəman
Aqil Quliyevin 21 nəfərdən ibarət dəstəsi müdafiə edirdi. Yalnız Kosalar kəndindən
az da olsa köməklik oldu. Kosalardan düşmənə qrad atəşləri ilə cavab verilirdi.
Ancaq bu da yetərsiz idi.
Məni xərəkdə götürdülər. Qarqarçayını keçəndə sürüşüb
suya düşdüm. Xərəkdə dağa çıxmaq mümkün deyildi. Kəmərimi açıb sinəmə bağladım
ki, qabırğalarım çox tərpənməsin. Belə zülmlə dağa qalxmağa başladım. Meşə
meyitlərlə dolu idi. Kətikdə nə qədər meyit qaldı. Uşaqların çığırışmasını, fəryadını
xatırladıqca bədənim tir-tir əsir. Körpələrin günahı nə idi axı. Dörd gün meşədə
qaldım. Bədənimdə qan qalmamışdı. Qardaşım Əliyev Firdovsi, qardaşımın həyat
yoldaşı Əliyeva Heyran Mürşüd qızı, övladları 1982-ci il təvəllüdlü Elçin və
1984-cü il təvəllüdlü Elgiz itkin düşüblər. Onların taleyindən indiyə kimi heç
bir məlumatımız yoxdur. Ailədən yalnız 4 yaşındakı Mehdi salamat qalıb.
- Qardaşınız necə oldu ki, itkin düşdü? Onu son görənlər
nə deyirlər?
- Camaat hərə bir tərəfə pərən-pərən olmuşdu.
İzdihamın əvvəli-axırı arasında kilometrlərlə məsafə vardı. Bir-birimizdən xəbərimiz
olmadı. Qardaşımın övladlarından biri - 4 yaşlı Mehdi atam Əliyev İsa Əbüdləli
oğlu ilə 1 aya yaxın əsirlikdə qaldıqdan sonra azad edilib.
- Kətik dağını aşdıqdan sonra hansı tərəfə üz
tutdunuz?
- Kətik dağını aşdıqdan sonra Xocalının Naxçıvanlı kəndinə
tərəf irəlilədik. Ermənilər Naxçıvanlının ortasında BMP-nin yanında ocaq
qalamışdılar. Ocağın tüstüsünə, alovun işığına görə ermənilər bizi görmədilər.
Ocaq qalamasaydılar bizi görmüş olacaqdılar. Onlarla aramızdakı məsafəmiz heç
20 metr olmazdı. Naxçıvanlını keçdikdən sonra Qurdlar kəndinə tərəf üz tutduq.
Qolumdakı balaca cib yerində yanan güllə saxlamışdım. Onu göyə atdım ki, azərbaycanlı
olduğu-muzu bilsinlər. Bizə qarşılayandan sonra məni Ağdama, oradan isə Bakıya
apardılar. Ayaq barmalarım donmuşdu. Xəstəxanada ayaq barmaqlarımdan birini kəsdilər.
İki aydan artıq müalicə aldım.
I Qarabağ müharibəsi qazisi Firudin Əliyev Ulu öndər
Heydər Əliyevin 25 fevral 1997-ci il tarixli fərmanı ilə “Azərbaycan Bayrağı”
ordenli ilə təltif edilmişdir.
Firudin Əliyev hal-hazırda “Xocalı Rayon Mərkəzi Xəstəxanası”
publik hüquqi şəxsdə elektrik işləyir. O, çalışdığı kollektivin Vətən müharibəsində
fədakarlıqlarından da söhbət açdı. Bildirdi ki, düşmənin atdığı snaryaddan
qorunmaq məqsədilə əvvəlcədən hazırladığımız zirzəmiyə keçdik. Zirzəmidə
kollektivimizin bütün üzvü gecəli-gündüzlü öz peşəsi ilə bərabər, vətəndaşlıq
borcunu da layiqincə yerinə yetirməyə çalışdı. Şükürlər olsun ki, xalqımızın həmrəyliyi,
Ordumuzun gücü və Ali Baş Komandanımızın qətiyyəti sayəsində bizə qələbəyə nail
olduq.
Qalib BƏYMƏMMƏDOĞLU